ҚҰРАМА АЗЫҚТАРЫНДА ӘРТҮРЛІ ҚАЛДЫҚТАРДЫ ПАЙДАЛАНУ

Сәу 21, 2022

      Көбінесе, протеинді-витаминді қоспалар өндірісінде құрама жемдерде ет шикізатын өңдеу қалдықтарынан өндірілетін ет-сүйек ұнын 8-12% мөлшерінде қолданылады. Сүйек ұны май және жабысқақ заттардан тазартылған сүйектерді өңдеу кезінде алынады. Ұн кальций фосфатына бай (50-55% дейін).Ет ұны ішкі ағзаларды, ет қалдықтарын және т.б. өңдеу кезінде алынады.

Оны протеинді- витаминді енгізу нормалары ет және сүйек ұнымен бірдей.Қан ұны жануарлардың қанынан алынады, ол қорытылатын ақуызға бай (75 – 80%).Жас жануарларға арналған протеинді-дәрумендік қоспаларда ұнтақ түрінде де сүт бар.Микробиологиялық синтез өнімдерінен қазіргі уақытта ашытқы кеңінен қолданылады. Өндіріс әдісіне байланысты олар құрғақ азықтық және ақуызды азықтық ащытқыларға бөлінеді.Құрғақ азықтық ащытқыларды төбінде өсірілген және спирт өндірісінің мелассалық төбінен бөлінген ашытқы дақылдарынан, сондай-ақ тазартылған сұйық мұнай парафиндерінен алады.

Минералды текті шикізат – ас тұзы, бор, жемдік фосфаттар және т.б.Белокты және витаминді қоспаларды өндіруде Техникалық шарт 21-41-69 талаптарына сәйкес келетін бор қолданылады. Оның құрамында шамамен 2% су, 37% кальций, 0,18% фосфор, 05% калий, 0,3% натрий, кремний және басқа элементтердің қоспалары 1%-дан аспайды.. Бор кальций мен фосфордың сандық қатынасын реттеу үшін қолданылады.

Азықтық ас тұзында шамамен 39% натрий,57% хлор, сонымен қатар магний мен күкірт қоспалары бар. Ас тұзын қосу арқылы натрий мен калийдің қажетті арақатынасы теңестіріледі, бірақ оның рациондағы артық мөлшері зиянды және жануарлардың ауруларын және тіпті улануын тудыруы мүмкін.
Азықтық фосфаттар фосфор-кальций тыңайтқышына жатады және олардың екі түрін шығарады: су буының қатысуымен аз мөлшерде құм қосып апатит концентратын жентектеу кезінде алынатын фторланбаған фосфат; апатит концентратынан суперфосфатты термиялық өңдеу кезінде алынатын трикальций фосфаты.
Мақала авторы: Әлімқұлов Ж.С. , т.ғ.д. , профессор, АШХН академигі.