Тема: «Разработка рецептов и технологии производства полнорационных сухих кормов для служебных собак Казахстана»,  ИРН АР19680059

Конкурс: по бюджетной программе 217 «Развитие науки», подпрограмме 102 «Грантовое финансирование научных исследований», по специфике 154 «Оплата услуг по исследованиям» на 2023-2025 гг.

Актуальнось работы:  В Казахстане производство кормов для непродуктивных животных, в частности для служебных собак, не развито, основная часть рынка приходится на импортную продукцию. Служебные собаки являются незаменимыми помощниками всех силовых органов государства и от уровня их подготовленности и качества кормов зависит надежность охраны объекта, розыск преступников, выявление наркотиков и взрывчатых веществ, обеспечение общественной безопасности, а также осуществление мероприятий по ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций природного, техногенного и социального характера.

Использование сухого корма – простой способ обеспечить непродуктивных животных сбалансированным полноценным питанием. Физиологически полноценные сухие корма для служебных собак в Республике не вырабатываются, нет нормативно-технической документации по производству кормов и технических требований на их качество.

В связи с чем, поиск новых видов полнорационных сухих кормов для непродуктивных животных (служебных собак) и создание рациональной технологии эффективного использования сырьевых ресурсов является весьма актуальным. Производство кормов для непродуктивных животных — это логическое продолжение деятельности пищевой, перерабатывающей промышленности и сельского хозяйства. Использование отходов мясокомбинатов, птицефабрик позволит превратить их в дополнительные источники дохода, а также улучшит экологическую обстановку на этих предприятиях.

Отсутствие отечественных научных исследований в области производства сухих полнорационных кормов для непродуктивных животных привело к тому, что отечественный рынок оказался занят продукцией зарубежных производителей: ООО «Марс» («Pedigree», «Chappi»), «Nestle» («Purina One»), «Colgate Palmolive Co» («Hill’s») и другие.  Доля сухих кормов отечественного производства на Казахстанском рынке в настоящее время практически отсутствует.

Технологический процесс переработки побочных продуктов мясной промышленности в корм длительный и энергозатратный, предусматривает их варку и сушку. Для снижения этих затрат целесообразно использовать метод экструдирования.

Проведение научных исследований и разработка отечественной технологии производства экструдированных полнорационных сухих кормов на основе побочных продуктов переработки мясоперерабатывающих производств, предназначенных для полнорационного кормления собак, позволят создать качественные востребованные корма, сократить импорт продуктов-аналогов, улучшить экологическую обстановку и получить дополнительную прибыль.

Впервые предлагаемые в Казахстане в рамках проекта научно-обоснованные рецепты полнорационных сухих кормов для  служебных собак и технологии их производства методом экструдирования позволят уйти от импортозависимости, получить качественные корма с пониженной себестоимостью (в 1,5-2 раза) и предложить бизнесу страны эффективную технологию по выработке кормов.

Новые рецептуры кормов для служебных собак (2 рецепта для взрослых собак: премиум и супер премиум класса и 2 рецепта для щенков (2-х и 4-х месячных) будут содержать максимально сбалансированные питательные вещества – белки, жиры, углеводы, минеральные вещества, витамины, необходимые для здорового роста и развития служебных собак. Сухие корма для служебных собак будут учитывать все особенности возрастных изменений в организме, а также их размеры, которые характеризуются по следующим критериям:

— размер собаки: для мелких пород (мини), средних (медиум), крупных (макси) и очень крупных (гигант);

— возраст: для щенков (паппи, юниор), для взрослых собак (адалт) и старых (сеньор);

— степень активности (затраты энергии): для домашних и активных (актив, энерджи) (охотничьих, сторожевых или тренируемых).

Будет осуществлена производственная выработка разработанных рецептов полнорационных сухих кормов для служебных собак и адаптация технологии их производства на комбикормовых предприятиях Казахстана, будет разработана нормативно-техническая документация на производство сухих кормов в соответствии с международными требованиями.

Цель проекта: Разработка  научно-обоснованных рецептов полнорационных сухих кормов для служебных собак и технологию их производства методом экструдирования, с целью производства из отечественного сырья качественных кормов со сниженной себестоимостью (в 1,5-2 раза) по сравнению с импортными кормами.

Ожидаемые результаты : Полученные результаты проекта будут отражены в таких целевых индикаторах как:

— Полнорационные рецепты сухих кормов для служебных собак;

— Технологическая схема и технологические режимы производства полнорационных сухих кормов методом экструдирования для служебных собак;

— Акт выработки и отработки технологических режимов производства полнорационных сухих кормов для служебных собак;

— Акт производственной проверки по эффективности использования полнорационных сухих кормов служебными собаками;

— Технологический регламент производства сухих полнорационных кормов для служебных собак;

— Методические рекомендации по технологии производства сухих кормов для служебных собак и нормам кормления;

— 2 заявки на патент на изобретение по разработанным сухим полнорационным комбикормам для служебных собак;

— 3 Научные публикации в казахстанских и зарубежных изданиях, в т.ч. из списка КОКСНВ.

— 2 статьи в  рецензируемом научном издании, индексируемом в Science Citation Index Expanded базы Web of Science и (или) имеющем процентиль по CiteScore в базе Scopus не менее 35 (тридцати пяти);

— Распространение результатов работ среди кормопроизводителей будет осуществляться путем проведения семинаров и круглых столов, публикации материалов исследований в средствах массовой информации (газеты, электронные порталы, соц. сети) будут привлечены  к исследовательской работе магистранты и докторанты (PhD) и через др. мероприятия.

— Целевыми потребителями результатов будут являться государственные учреждения и уполномоченные органы, представители малого и среднего бизнеса (частные предприниматели), деятельность которых связана, прямо или косвенно, с производством кормов.

— Научный эффект будет заключаться в разработке  научно-обоснованных отечественных сухих полнорационных кормов для служебных собак.

Публикации по теме:

1) Авторы: Оспанов А.Б., Сидорова В.И., Январева На.И., Бектурсунова М.Ж., Патсаев М.М. «Физиологические потребности служебных собак в основных элементах питания» в журнал «Ғылым және білім» 2023. № 4-1 (73). – С.43-51.     DOI 10.52578/2305-9397-2023-4-1-43-51

Некоторые результаты работы за 2023 год.

— Дана оценка биоресурсам  сырья  используемого при при производстве полнорационных сухих кормов для служебных собак;

— Установлена питательная ценность кормов, отвечающих физиологическим требованиям взрослых собак бельгийской  и немецкой овчарок и щенков этой породы задействованных на службе;

— Разработаны 4  рецепта полнорационных сухих кормов для служебных собак: 2 рецепта для взрослых собак (премиум и супер премиум класса) и 2 рецепта для щенков (2-х и 4-х месяцев): 1) Полнорационный сухой корм для щенков служебных собак (2 -х месяцев).

— Выработаны опытные партии полнорационных сухих кормов для служебных собак (2 корма премиум и супер премиум класса для взрослых собак  и 2 корма для щенков 2-х и 4-х месяцев)  в производственных условиях;

— Определен физико-химический состав, механические и технологические свойства, санитарное состояние выработанных полнорационных сухих кормов для служебных собак.

— Проводятся производственные испытания по эффективности кормления и усвоения сухих кормов на служебных собаках.

Topic: «Development of recipes and technologies for the production of complete dry food for service dogs of Kazakhstan», IRN AR19680059

Competition: according to the budget program 217 «Development of science», subprogram 102 «Grant financing of scientific research», according to the specifics 154 «Payment for research services» for 2023-2025.

Relevance of the work: In Kazakhstan, the production of feed for unproductive animals, in particular for service dogs, is not developed, the main part of the market is accounted for by imported products. Service dogs are indispensable assistants to all law enforcement agencies of the state and the reliability of object protection, search for criminals, detection of drugs and explosives, ensuring public safety, as well as the implementation of measures to eliminate the consequences of natural, man-made and social emergencies depends on the level of their preparedness and the quality of feed.

Using dry food is an easy way to provide unproductive animals with a balanced, nutritious diet. Physiologically complete dry food for service dogs is not produced in the Republic, there is no regulatory and technical documentation for the production of feed and technical requirements for their quality.

In this regard, the search for new types of complete dry food for unproductive animals (service dogs) and the creation of a rational technology for the effective use of raw materials is very relevant. The production of feed for unproductive animals is a logical continuation of the activities of the food processing industry and agriculture. The use of waste from meat processing plants and poultry farms will turn them into additional sources of income, as well as improve the environmental situation at these enterprises.

The lack of domestic scientific research in the field of production of dry complete feed for unproductive animals has led to the fact that the domestic market has been occupied by products from foreign manufacturers: Mars LLC (Pedigree, Chappi), Nestle (Purina One), Colgate Palmolive Co (Hill’s) and others.  The share of dry food of domestic production in the Kazakh market is currently practically non-existent.

The technological process of processing by-products of the meat industry into feed is long and energy-consuming, provides for their cooking and drying. To reduce these costs, it is advisable to use the extrusion method.

Conducting scientific research and developing domestic technology for the production of extruded full-fledged dry feeds based on by-products of meat processing plants intended for full-fledged dog feeding will allow creating high-quality in-demand feeds, reducing imports of analog products, improving the environmental situation and making additional profit.

For the first time, scientifically based recipes for complete dry dog food for service dogs and technologies for their production by extrusion will allow Kazakhstan to get away from import dependence, get high-quality feed with a reduced cost (1.5-2 times) and offer the country’s business an effective technology for developing feed.

New formulations of dog food for service dogs (2 recipes for adult dogs: premium and super premium class and 2 recipes for puppies (2 and 4 months old) will contain the most balanced nutrients — proteins, fats, carbohydrates, minerals, vitamins necessary for healthy growth and development of service dogs. Dry food for service dogs will take into account all the features of age-related changes in the body, as well as their sizes, which are characterized by the following criteria:

— Dog size: for small breeds (mini), medium (medium), large (maxi) and very large (giant);

— age: for puppies (pappy, junior), for adult dogs (adult) and old (senior);

— degree of activity (energy consumption): for domestic and active (active, energy) (hunting, guard or trained).

The production of developed recipes for complete dry food for service dogs and the adaptation of their production technology at feed mills in Kazakhstan will be carried out, regulatory and technical documentation for the production of dry food in accordance with international requirements will be developed.

The purpose of the project: To develop scientifically based recipes for complete dry dog food and technology for their production by extrusion, in order to produce high-quality feed from domestic raw materials with a reduced cost (1.5-2 times) compared with imported feed.

Expected results : The results of the project will be reflected in such target indicators as:

— Complete recipes of dry food for service dogs;

— Technological scheme and technological modes of production of complete dry food by extrusion for service dogs;

— The act of developing and testing technological modes of production of complete dry food for service dogs;

— An act of production inspection on the effectiveness of the use of complete dry food by service dogs;

— Technological regulations for the production of dry complete feed for service dogs;

— Methodological recommendations on the technology of production of dry food for service dogs and feeding standards;

— 2 patent applications for an invention on developed dry full-fledged compound feeds for service dogs;

— 3 Scientific publications in Kazakhstani and foreign publications, including those from the list of COXNWS.

— 2 articles in a peer-reviewed scientific publication indexed in the Science Citation Index Expanded of the Web of Science database and (or) having a CiteScore percentile in the Scopus database of at least 35 (thirty-five);

— Dissemination of the results of the work among feed producers will be carried out through seminars and round tables, publication of research materials in the media (newspapers, electronic portals, social networks), undergraduates and doctoral students (PhD) will be involved in research work and through other events.

— The target consumers of the results will be government agencies and authorized bodies, representatives of small and medium-sized businesses (private entrepreneurs) whose activities are directly or indirectly related to the production of feed.

— The scientific effect will consist in the development of scientifically based domestic dry complete feed for service dogs.

Related publications:

1) Авторы: Оспанов А.Б., Сидорова В.И., Январева На.И., Бектурсунова М.Ж., Патсаев М.М. «Физиологические потребности служебных собак в основных элементах питания» в журнал «Ғылым және білім» 2023. № 4-1 (73). – С.43-51.     DOI 10.52578/2305-9397-2023-4-1-43-51

Some results of the work for 2023.

— An assessment of the biological resources of the raw materials used in the production of complete dry food for service dogs is given;

— The nutritional value of feeds that meet the physiological requirements of adult dogs of Belgian and German shepherds and puppies of this breed involved in the service has been established;

— 4 recipes of complete dry food for service dogs have been developed: 2 recipes for adult dogs (premium and super premium) and 2 recipes for puppies (2 and 4 months old): 1) Complete dry food for puppies of service dogs (2 months).

— Experimental batches of complete dry food for service dogs have been developed (2 premium and super premium feeds for adult dogs and 2 feeds for puppies of 2 and 4 months)  in production conditions;

— The physico-chemical composition, mechanical and technological properties, and sanitary condition of the developed complete dry food for service dogs have been determined.

— Production tests are being conducted on the effectiveness of feeding and assimilation of dry food on service dogs.

Тақырыбы: «Қазақстанның қызметтік иттеріне арналған толыққанды құрғақ жем өндірудің рецептері мен технологияларын әзірлеу», ИРН АР19680059

Конкурс: 2023-2025 жылдарға арналған 217 «ғылымды дамыту» бюджеттік бағдарламасы, 102 «ғылыми зерттеулерді гранттық қаржыландыру» кіші бағдарламасы, 154 «зерттеулер бойынша қызметтерге ақы төлеу» ерекшелігі бойынша.

Жұмыстың өзектілігі: Қазақстанда өнімсіз жануарларға, атап айтқанда қызметтік иттерге арналған жем өндірісі дамымаған, нарықтың негізгі бөлігі импорттық өнімге тиесілі. Қызметтік иттер мемлекеттің барлық күштік органдарының таптырмас көмекшілері болып табылады және объектіні күзетудің сенімділігі, қылмыскерлерді іздестіру, есірткі мен жарылғыш заттарды анықтау, қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, сондай-ақ табиғи, техногендік және әлеуметтік сипаттағы төтенше жағдайлардың салдарын жою жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру олардың дайындығы мен жемшөп сапасының деңгейіне байланысты.

Құрғақ жемді пайдалану-өнімсіз жануарларды теңдестірілген, толық тамақтанумен қамтамасыз етудің оңай жолы. Республикада қызметтік иттерге арналған физиологиялық тұрғыдан толыққанды құрғақ жем өндірілмейді, жем өндіру бойынша нормативтік-техникалық құжаттама және олардың сапасына техникалық талаптар жоқ.

Осыған байланысты өнімсіз жануарларға (қызметтік иттерге) арналған толық құрғақ жемнің жаңа түрлерін іздеу және шикізат ресурстарын тиімді пайдаланудың ұтымды технологиясын құру өте өзекті болып табылады. Өнімсіз жануарларға жем өндіру-тамақ, өңдеу өнеркәсібі және ауыл шаруашылығы қызметінің қисынды жалғасы. Ет комбинаттарының, құс фабрикаларының қалдықтарын пайдалану оларды қосымша табыс көздеріне айналдыруға, сондай-ақ осы кәсіпорындардағы экологиялық жағдайды жақсартуға мүмкіндік береді.

Өнімсіз жануарларға арналған құрғақ толыққанды жем өндіру саласында отандық ғылыми зерттеулердің болмауы отандық нарықтың шетелдік өндірушілердің өнімдерімен айналысуына әкелді: «Марс» ЖШҚ («Pedigree», «Chappi»), «Nestle» («Purina One»), » Colgate Palmolive Co «(«Hill ‘ s»)) және басқалар.  Қазіргі уақытта қазақстандық нарықта отандық өндірістің құрғақ жемінің үлесі іс жүзінде жоқ.

Ет өнеркәсібінің жанама өнімдерін жемге өңдеудің технологиялық процесі ұзақ және энергияны қажет етеді, оларды пісіру мен кептіруді қарастырады. Бұл шығындарды азайту үшін экструдтау әдісін қолданған жөн.

Ғылыми зерттеулер жүргізу және иттерді толық тамақтандыруға арналған ет өңдеу өндірістерін қайта өңдеудің жанама өнімдері негізінде экструдталған толық рационды құрғақ жем өндірудің отандық технологиясын әзірлеу сапалы сұранысқа ие Жем жасауға, аналогтық өнімдер импортын қысқартуға, экологиялық жағдайды жақсартуға және қосымша пайда алуға мүмкіндік береді.

Жоба шеңберінде Қазақстанда алғаш рет ұсынылып отырған қызметтік иттерге арналған толық рационды құрғақ жемнің ғылыми негізделген рецептері және оларды экструдтау әдісімен өндіру технологиялары импортқа тәуелділіктен арылуға, өзіндік құны төмен сапалы азықтар алуға (1,5-2 есе) және ел бизнесіне жемшөп өндіру бойынша тиімді технологияны ұсынуға мүмкіндік береді.

Қызметтік иттерге арналған жаңа жем рецептері (ересек иттерге арналған 2 рецепт: премиум және супер премиум және күшіктерге арналған 2 рецепт (2 және 4 айлық) мүмкіндігінше теңдестірілген қоректік заттардан тұрады-қызметтік иттердің сау өсуі мен дамуы үшін қажетті ақуыздар, майлар, көмірсулар, минералдар, витаминдер. Қызметтік иттерге арналған құрғақ жем ағзадағы жасқа байланысты өзгерістердің барлық ерекшеліктерін, сондай-ақ олардың өлшемдерін ескереді, олар келесі критерийлер бойынша сипатталады:

— иттің мөлшері: кішкентай тұқымдар үшін (мини), орташа (Орта), Үлкен (макси)және өте үлкен (алып);

— жасы: күшіктерге (паппи, кіші), ересек иттерге (адалт) және кәрілерге (сеньор);

— белсенділік дәрежесі (энергия шығындары): үй және белсенді (актив, энергия) (аңшылық, күзетші немесе жаттықтырушы).

Қызметтік иттерге арналған толық рационды құрғақ жемнің әзірленген рецептерін өндірістік әзірлеу және оларды Қазақстанның құрама жем кәсіпорындарында өндіру технологиясын бейімдеу жүзеге асырылатын болады, халықаралық талаптарға сәйкес құрғақ азықтарды өндіруге арналған нормативтік-техникалық құжаттама әзірленетін болады.

Жобаның мақсаты: импорттық жеммен салыстырғанда өзіндік құны төмендетілген (1,5-2 есе) сапалы жемдерді отандық шикізаттан өндіру мақсатында қызметтік иттерге арналған толық құрғақ жемдердің ғылыми негізделген рецептерін және оларды экструдтау әдісімен өндіру технологиясын әзірлеу.

Күтілетін нәтижелер: жобаның алынған нәтижелері мынадай нысаналы индикаторларда көрсетіледі:

— Қызметтік иттерге арналған толық құрғақ жем рецептері;

— Қызметтік иттерге арналған экструдтау әдісімен толыққанды құрғақ жем өндірудің технологиялық схемасы және технологиялық режимдері;

— Қызметтік иттерге арналған толыққанды құрғақ жем өндірудің технологиялық режимдерін әзірлеу және пысықтау актісі;

— Қызметтік иттердің толық құрғақ жемдерін пайдалану тиімділігі бойынша өндірістік тексеру актісі;

— Қызметтік иттерге арналған құрғақ толыққанды жем өндірісінің технологиялық регламенті;

— Қызметтік иттерге арналған құрғақ жемдерді өндіру технологиясы және азықтандыру нормалары бойынша әдістемелік ұсынымдар;

— Қызметтік иттерге арналған әзірленген құрғақ толыққанды құрама жем бойынша патентке 2 өтінім;

— Қазақстандық және шетелдік басылымдарда 3 ғылыми мақала жарияланым,оның ішінде КОКСНВ тізімінен.

— Web of Science базасының Science Citation Index Expanded индекстелетін және (немесе) Scopus базасында citescore бойынша кемінде 35 (отыз бес)процентилі бар рецензияланатын ғылыми басылымда 2 мақала;

— Жем өндірушілер арасында жұмыс нәтижелерін тарату семинарлар мен дөңгелек үстелдер өткізу, зерттеу материалдарын бұқаралық ақпарат құралдарында (газеттер, электрондық порталдар, әлеуметтік желілер) жариялау жолымен жүзеге асырылатын болады. желілер) зерттеу жұмысына магистранттар мен докторанттар (PhD) және басқа да іс-шаралар арқылы тартылатын болады.

— Қызметі тікелей немесе жанама түрде жем өндірумен байланысты мемлекеттік мекемелер мен уәкілетті органдар, шағын және орта бизнес өкілдері (жеке кәсіпкерлер) нәтижелердің нысаналы тұтынушылары болып табылады.

— Ғылыми әсер қызметтік иттерге арналған ғылыми негізделген отандық құрғақ толық рационды жемдерді әзірлеу болады.

Тақырып бойынша жарияланымдар:

1) Авторы: Оспанов А.Б., Сидорова В.И., Январева На.И., Бектурсунова М.Ж., Патсаев М.М. «Физиологические потребности служебных собак в основных элементах питания» в журнал «Ғылым және білім» 2023. № 4-1 (73). – С.43-51.     DOI 10.52578/2305-9397-2023-4-1-43-51

2023 жылғы кейбір жұмыс нәтижелері.

— Қызметтік иттерге арналған толық құрғақ жемдерді өндіруде қолданылатын шикізаттың биоресурстарына баға берілді;

— Бельгиялық және неміс шопандарының ересек иттері мен осы тұқымның күшіктерінің физиологиялық талаптарына сәйкес келетін жемнің тағамдық құндылығы анықталды;

— Қызметтік иттерге арналған толық құрғақ жемнің 4 рецепті әзірленді: ересек иттерге арналған 2 рецепт (премиум және супер премиум) және күшіктерге арналған 2 рецепт (2 және 4 ай): 1) қызметтік иттерге арналған толық құрғақ күшік жемі (2 ай).

-Өндірістік жағдайларда қызметтік иттерге арналған толық құрғақ жемдердің (ересек иттерге арналған 2 премиум және супер премиум класты тағам және 2 және 4 айлық күшіктерге арналған 2 тағам) тәжірибелі партиялары әзірленді;

-Қызметтік иттерге арналған толық құрғақ жемнің физикалық-химиялық құрамы, механикалық және технологиялық қасиеттері, санитарлық жағдайы анықталды.

— Қызметтік иттерде құрғақ жемді сіңіру тиімділігі бойынша өндірістік сынақтар жүргізіледі.